پس از انتخاب گیرنده برای انجام یک عملیات زمینی متناسب با هدف و شرایط محل برداشت، نوبت به انتخاب تجهیزات جانبی نقشه برداری مورد نیاز در پروژه می رسد. در صورتی که در تولید این تجهیزات از مواد اولیه مرغوب استفاده نشدهباشد و یا با دقت کافی و متناسب با شرایط موجود در حوزه نقشه برداری (امکان سقوط از ارتفاع، برخورد با موانع و...) تولید نشده باشند، میتوانند به شدت بر تعیین موقعیت و نتایج حاصل از آن موثر باشند.
تجهیزات جانبی نقشه برداری
همانطور که ذکر شد، این لوازم و تجهیزات باید متناسب با شرایط محیطی و فیزیکی انجام پروژه های نقشه برداری تولید شوند. استحکام، مقاومت در برابر رطوبت و ضربه، دقت در طراحی، کنترل کیفیت و... از عوامل مهمی است که بر کیفیت نهایی محصولات این حوزه و به تبع آن در تعیین موقعیت و تولید نقشه ها موثر خواهدبود.
در ادامه این مطلب سعی داریم تا به شما در فرایند خرید تجهیزات جانبی نقشه برداری و تعیین موقعیت کمک کنیم.
اولین قدم در انتخاب درست هر محصول، آشنایی با آن و شناخت ویژگی ها و مزایای آن است به همین دلیل قصد داریم تا درمورد محصولات، ویژگی ها و کاربرد آنها صحبت کنیم.
سهپایه (Tripod)
اکثر تجهیزات نقشه برداری روی یک سه پایه ثابت میشوند، ساختار سه پایه از آلومینیوم و پلاستیک است و همانطور که از نام آن پیدا است سه پایه قفل شونده دارد که بسته به نیاز روی زمین گسترده یا جمع میشوند. هر سه پایه یک صفحه پایه با اتصالات پیچی دارد که میتوان دستگاه یا دوربین مورد نظر را به آن وصل کرد. یک تسمه و کمربند برای محکم نگه داشتن پایهها وجود دارد. در وسط سهپایه نیز یک شاقول کوچک به منظور اطمینان از عمودی بودن سهپایه تعبیه شده است.
منشور
یکی از ابزارهایی که بعنوان لوازم جانبی نقشه برداری استفاده می شوند رفلکتور یا منشور وسیله ای است که از یک منشور چند وجهی در قالب یک بدنه و تارگت تشکیل شده و برای تخمین مسافت و نشانهروی توتال استیشن مورد استفاده قرار میگیرد. معروفترین منشور مورد استفاده در ایران منشورهای لایکا بوده و پس از آن برندهایی چون تاپکون و سوکیا یافت میشوند، نوع کوچکتر آن مینیمنشور است که برای فضاهای محدود استفاده فراوان دارد.
متر
یکی از کاربردی ترین گزینه ها در خرید لوازم جانبی نقشه برداری مترها هستند، این نوع از ابزار که یکی از مهمترین اقلام در لوازم جانبی نقشه برداری به حساب می آیند جهت اندازه گیری فاصله و در سه نوع نواری، لیزری و الکترونیکی دسته بندی میشوند.
مترهای نواری
- مترهای فلزی: نوارهای فلزی بیشتر فولادی بوده و طول آنها از ۳ تا ۱۰۰ متر است. تمام طول برخی از این نوارها برحسب میلیمتر مدرج شده ولی در بقیه فقط ۱۰ سانتیمتر اولشان درجهبندی میلیمتری دارد. دقت نسبی اندازهگیری با این وسایل بین ۱:۱۰۰۰ تا ۱:۵۰۰۰ است.
- مترهای مهندسی: میتوان هر یک از انواع متر را به عنوان متر مهندسی معرفی کرد، اما متری که واقعاً متر مهندسی نام دارد، دارای دستهای بلند و ارگونومیک است که باعث سهولت استفاده در شرایط سخت و چالشی میشود. برای جمع کردن این متر باید از دسته گردان کنار آن استفاده نمود. ساختار ساده این وسیله میتواند باعث افزایش طول عمر آن شود. این مترها عمر بالایی دارند و به وسیله اتصالات محکم و مقاومی که در آن ها استفاده شده است، برای استفاده در کارهای مهندسی و کارگاهی بسیار مناسباند.
- مترهای فایبر گلاس: متر فایبر گلاس از انواع مدرن متر محسوب میشود. بدنه این متر از جنس فایبر گلاس است که در مقابل فرسایش، ضربه و رطوبت مقاومت بالایی دارد. این متر از نظر کاربرد تفاوت چندانی با انواع فلزی متر ندارد. اما انعطاف بالاتر نسبت به دیگر انواع متر، باعث میشود تا بتوان از آن برای اندازهگیری طولهای منحنی و قوسها استفاده نمود.
- آلیاژ انوار: در کارهای دقیق اندازهگیری فاصله از نوار یا مفتول انوار استفاده میشود. انوار آلیاژی است که از اختلاط آهن و نیکل حاصل شده بنابراین تغییرات طول آن تحت شرایط جوی گوناگون بسیار کم است. دقت اندازهگیری با مفتول انوار بسیار بیشتر از نوار انوار است و مورد استفاده آن منحصراً در ژئودزی برای اندازهگیری طول مبنا است. مفتول انوار بر روی سهپایه نصب و به حالت تعلیق از آن استفاده میشود. دقت اندازهگیری با این وسیله به یک میلیونیوم (یعنی ۱ میلیمتر در کیلومتر) میرسد. شرایط سخت کار با مفتول انوار از یک سو و وجود دستگاههای مدرن الکترونیکی از سوی دیگر باعث شده است که مفتول انوار امروزه عملاً کنارگذاشته شود مخصوصاً که دقت و سرعت عمل دستگاههای مدرن بسیار قابل توجه است.
مترهای لیزری
متر لیزری فاصلهیابی است که برای اندازهگیری دقیق از پرتو لیزر و عدسی استفاده میکند. کار کردن با متر لیزری بسیار آسان بوده و تنها با روشن کردن آن، متر آماده استفاده است. از دیگر امکانات متر لیزری محاسبه میانگین بیشترین و کمترین فاصله میان دو نقطه با اندازهگیری بیشترین و کمترین فاصله اندازهگیری است. تمام این قابلیت های منحصر بفرد باعث شده تا مترهای لیزری به یکی از محلولترین تجهیزات جانبی نقشه برداری تبدیل شوند. برد در متر لیزری در مدلهای مختلف تفاوت فراوانی دارد. برد متر ساده حدوداً ۲۰ متر و برد متر پیشرفته تا فاصله ۲۵۰ متر را اندازهگیری میکند. برد اکثر مترهای موجود در بازار حدود ۳۰ تا ۹۰ متر است.
طولیابهای الکترونیکی (EDM: Electronic Digital Measurement)
فاصلهها و جهتشان بین دو نقطه را بصورت مستقیم با استفاده از ابزارهای الکترونیکی که به فرستادن، بازتاب و دریافت امواج نور یا امواج رادیویی متکی هستند میتوان بدست آورد. این طولیاب ها انواع متخلفی دارند که برای بررسی روش عملکرد و کار با آنها می توانید مقاله انواع تجهیزات نقشه برداری را بررسی کنید.
ژالن
عبارت است از نیزه فلزیای به طول دو متر و قطر متوسط دو تا چند سانتیمتر که آن را روی نقاط مستقر میکنند. ژالنهای فلزی ممکن است از لولههایی ساخته شده باشند که روی یکدیگر سوار میشوند و طولهای متفاوتی را تشکیل میدهند. ژالن ها یکی از ضروری ترین لوازم جانبی نقشه برداری در هر نوع عملیات نقشه برداری (چه در تعیین موقعیت با گیرنده های GPS یا GNSS و چه با دوربین ها) در بعضی عملیات نقشهبرداری ممکن است ژالن بوسیله کمک نقشهبردار روی نقاط قرار داده شود و اگر نیاز است که ژالن مدت طولانیتری روی نقطه مستقر باشد؛ آن را بصورت پرچم با سیمهای فلزی مهار میکنند. نکته مهم آن است که پرچم یا ژالنی که روی نقطه نصب میشود باید کاملاً قائم مستقر شود و همچنین نوک ژالن دقیقاً روی نقطه موردنظر باشد. لازم به ذکر است، ژالنهایی که بهمنظور کار نقشهبرداری با دوربین تولید میشوند، از آنجا که رفلکتور روی آن نصب میشود؛ طول آنها همواره کمتر از عدد مدرج شده است. در واقع علت این کاهش طول رفلکتوریست که بر روی ژالن نصب میشود. بطور مثال اگر ژالنی بر روی عدد 00/2 متر قفل شود، در واقع طول ژالن 87/1 متر است که با احتساب طول رفلکتور 13 سانتیمتری مجموعاً 2 متر خواهد شد. پس میبایست توجه نمود که اگر از این نوع ژالن برای نقشهبرداری با گیرنده GNSS استفاده میشود، طول ژالن دقیقاً طول 2 متر نیست بلکه باید اندازه در نظر گرفته شده برای رفلکتور از آن کم شود.
خرید تجهیزات جانبی نقشه برداری که تا اینجا از آنها یاد شد، جز اولین مواردی است که اگر با GPS و دوربین مشغول انجام عملیات باشید، ضروری است. اما زمانی که شما در حال تعیین موقعیت با استفاده از گیرندههای نقشه برداری هستید (گیرنده GPS و GNSS) به ابزارهای دیگری نیز احتیاج دارید که در ادامه درمورد بعضی از آنها صحبت خواهیم کرد.
کنترلر
به منظور برقراری ارتباط بین نرم افزارها و گیرنده نقشه برداری باید از یک رابط استفاده شود که قابلیت نصب نرم افزار مورد استفاده را داشته باشد، کنترلر ها در انواع مختلفی در بازار موجود هستند.
کیف حمل صنعتی گیرنده GPS یا GNSS
استفاده از یک کیف صنعتی باعث خواهد شد تا گیرنده GNSS شما در مقابل ضربه های احتمالی و خاک و گرد و غبار موجود در فضای پروژه ایمن بماند، از طرفی درون کیف های حمل صنعتی با اسفنج چگالی بالا پر شده که خاصیت ضد لرزش مناسبی را برای اقلام داخل کیف فراهم میکند.
و آخرین دسته بندی از لوازم جانبی ای که در نقشه برداری مورد استفاده قرار میگیرد، انواع کابل های مبدل تغذیه، تخلیه و... است که اگرچه همراه با گیرنده نقشه برداری در دسترس کاربر قرار میگیرد، اما در صورت مفقودی و یا خرابی این کابل ها به راحتی می توانید کابل مورد نظر را از شرکت مکان پرداز رایمند، تهیه نمایید.
جهت اطلاع از قیمت لوازم جانبی نقشه برداری شرکت مکان پرداز رایمند، با متخصصان ما در بخش فروش در ارتباط باشید.