نوشته شده توسط ثمین نصر آزادانی | 3 نوامبر 2023 | زمان انتشار: 17:35
یکی از روش های نقشه برداری که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است، استفاده از پهپاد ها یا پرنده های بدون سرنشین با امکان کنترل از راه دور است.
این پرنده ها با مجهز شدن به دوربین هایی با فواصل کانونی مناسب با فرآیند عکسبرداری و شرایط منطقه می توانند نقشه هایی با وسعت زیاد را با دقت و سرعت بالاتری تهیه کنند. یکی از مزایای این روش از نقشه برداری این است که به راحتی امکان تولید ابرنقاط، ارتوموزائیک و ارتوفتو را برای نقشه بردار فراهم میکند.
در این نوشته قصد داریم تا ابتدا به شرح خدمات نقشه برداری با پهپاد پرداخته و در ادامه آموزش نقشه برداری با پهپاد را بصورت کلی مرور کنیم. این موضوع بر کسی پوشیده نیست که خلبانی پرواز این نوع از پرنده ها نیاز به آموزش حرفه ای و همچنین تجربه دارد، بنابراین برای کارآمد شدن این فرآیند، گذراندن دوره نقشه برداری با پهپاد برای هر نقشه برداری که مایل است با پهپاد نقشه تهیه کند، پیشنهاد می شود.
بطور کلی در هر نوع منطقه ای که بتوان تصاویری از بالا تهیه کرد، می توان از پهپاد برای تولید نقشه استفاده نمود. بعنوان مثال استفاده از پهپادها در مناطق کوهستانی که استفاده از دوربین و GPS نقشه برداری ممکن است با چالش هایی همراه باشد، بسیار توصیه می شود.
یکی از مهمترین ویژگی هایی که نقشه برداری با پهپاد ها را به یک روش محبوب برای نقشه برداری تبدیل کرده، امکان نقشه برداری با وسعت بالاتر در زمان کمتر است، بنابراین می توان از آن ها برای برداشت مناطق وسیع استفاده نمود.
از مزایای نقشه برداری با پهپاد، می توان به کاربرد این سنجنده ها در حوزه های مختلف مانند تولید ابرنقاط، ارتوفتو ها، ارتوموزاییک ها، نقشه های کاربری، نقشه های توپوگرافی، نقشه های شهری و … اشاره کرد.
منظور از نقشه برداری هوایی با پهپاد این است که از پرنده های بدون سرنشین (پهپاد) به عنوان پلت فرم نگهدارنده دوربین انتخاب شده برای عملیات پرواز استفاده کنیم. در این نوع از نقشه برداری خلبان طبق Ranهای پروازی آماده و تهیه شده در عملیات پیش از پرواز سنجنده را به پرواز درمیاورد. این رن ها به طوری انتخاب می شوند که عکس های گرفته شده در آن ها هم از نظر عرضی و هم از نظر طولی با یکدیگر هم پوشانی داشته باشند.
بنابراین آموزش دیدن برای انجام یک پروژه نقشه برداری با پهپاد به معنای آماده شدن برای شناخت منطقه عملیاتی، ایجاد نقاط کنترل مناسب، برنامه ریزی پرواز، پردازش تصاویر و تولید خروجی مورد نظر است.
از پهپادها می توان در کاربری های مختلف از جمله مهندسی عمران، مهندسی معماری، مهندسی مکانیک، معدن، کشاورزی، محیط زیست و … استفاده کرد، در ادامه به مراحل آموزش نقشه برداری با پهپاد، اشاره خواهیم کرد:
برای نقشهبرداری با پهپاد، ابتدا باید یک پهپاد مناسب انتخاب کنید. اطمینان حاصل کنید که پهپاد انتخابی شما، دارای دوربینی با وضوح بالا و قابلیت جابجایی دقیق است.
اگر یک نقشه بردار جوان هستید، بهتر است که ابتدا پهپاد و روش های کار با آن را به خوبی یاد بگیرید و تجربه کافی در پرواز با پهپادها را کسب کنید تا نگرانیای از این بابت، در زمان انجام پروژه نقشه برداری با پهپاد نداشته باشید.
برای انجام نقشه برداری با پهپاد نیاز به استفاده از نرمافزارهای تخصصی دارید. معمولاً از نرمافزارهایی مانند Pix4D، DroneDeploy، Agisoft PhotoScan و Maps Made Easy برای پردازش تصاویر و ایجاد نقشههای خروجی استفاده میشود.
مشخص کنید که قصد نقشه برداری از چه منطقهای را دارید و اندازه و ویژگیهای پروژه را تعیین کنید. همچنین، هدفتان از نقشهبرداری را به یاد داشته باشید که آیا شما نقشهای برای اندازهگیری مساحت، می خواهید یا به تصاویر تولید شده برای ارتفاعسنجی یا توسعه ساختمانی نیاز دارید؟
پهپاد را در منطقه مورد نظر به پرواز در بیاورید و تصاویر مورد نیاز را از منطقه تهیه کنید. حین پرواز، مهم است که پهپاد طبق برنامه ریزی قبلی با ارتفاع مناسب بالا تصویر برداری کند و تصاویر با تجزیه و تحلیل دقیق و همگن با همپوشانی های درنظر گرفته شده دقیقا در رن های ایجاد شده، اخذ شوند.
تصاویری که توسط پهپاد گرفته شدهاند نیاز به پردازش دارند تا بتوانند یک نقشه دقیق ایجاد کنند. این مرحله شامل ترازمندی، اصلاح تصاویر و ترکیب آنها به یک نقشه متریک میشود.
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، استفاده از پهپادها در فرآیند تولید نقشه به معنای برداشت وسعت بیشتری از منطقه در زمان کمتر است، چون گیرنده در یک ارتفاع خاص از زمین وجود دارد بنابراین وسعت منطقه ای که در دید گیرنده است بیشتر است. همچنین چون در برداشت با استفاده از یک گیرنده پهپادی، ارتفاع دوربین در فاصله کمتری از سنجنده های فضایی است، کیفیت تصاویر تولید شده از این نوع سنجنده ها به مراتب بسیار بهتر از یک سنجنده ماهواره ای است بنابراین می توان دقت نقشه برداری با پهپاد را از نقشه برداری با استفاده از ماهواره های تصویر بردار هم بیشتر دانست.
یکی از مهمترین مزایای این نوع از نقشه برداری، امکان برداشت نقاط صعب العبور در مناطق کوهستانی، دره ای، دریایی و … است.
موضوع بعدی ای که می توان به عنوان مزیت استفاده از پهپاد در نقشه برداری دانست، هزینه نقشه برداری با پهپاد است که به مراتب بسیار پایین تر از روش های زمینی است که نیاز به یک اکیپ متخصص دارد و چون فضای بیشتری را در زمان بیشتری برداشت می کند، بنابراین هزینه نیروی کار نیز به مراتب کمتر از سایر روش ها خواهد بود.
در نقشه برداری، دقت همواره یک پارامتر نسبی است که باید مطابق با روش مورد استفاده، ابزار مورد استفاده و شرایط انجام عملیات انتظار افزایش آن را داشت. بنابراین دقت نقشه برداری با پهپاد را می توان نسبت به سایر روش ها مانند نقشه برداری با گیرنده های ماهواره ای و فضایی و همچنین روش های زمینی بصورت نسبی مورد بررسی قرار داد.
اما دقت نقشه های تولید شده توسط این گیرنده ها را می توان به ارتفاع پرواز، دقت نقاط کنترل زمینی ایجاد شده، نوع دوربین مورد استفاده و … وابسته دانست.
البته یکی از مهمترین عواملی که تا امروز روی دقت نقشه ها تاثیرگذار بود، دقت نقاط کنترل زمینی بود اما با روی کار آمدن ماژول های GPS PPK و GPS RTK (که روی پهپاد وصل می شوند) می توان بدون نگرانی از ایجاد نقطه کنترل زمینی، به تولید نقشه ها پرداخت.
تعرفه نقشه برداری با پهپاد مانند تمام تعرفه های دیگر خدمات نقشه برداری به عوامل مختلفی از جمله سابقه نقشه بردار، تعداد نفرات درگیر در پروژه، محل برداشت، مساحت محوطه مورد برداشت، مدت زمان لازم برای عکسبرداری و حتی زمان و فصل انجام عملیات وابسته هست.
تعرفه خدمات نقشه برداری با پهپاد هر ساله توسط سازمان برنامه و بودجه تعیین می شود و توسط سازمان نقشه برداری کشور به نقشه برداران اعلام می شود. بنابراین شما میتوانید قبل از قیمت دهی فرایند انجام عملیات، این فایل های منتشر شده از سمت سازمان نقشه برداری کشور را بررسی نمایید.
این سازمان علاوه بر ارائه نرخ خدمات نقشه برداری با پهپاد، فایل های مربوط به دستورالعمل نقشه برداری با پهپاد را نیز در اختیار نقشه برداران قرار می دهد.
در مورد هزینه نقشه برداری با پهپاد برای خود مهندس نقشه بردار ذکر این نکته ضروری است که قبل از ورود به کار هزینه های زیادی بابت خرید سنجنده، پرنده، آموزش های اولیه و … صرف می شود اما به راحتی می توان این هزینه ها را در سال های بعدی فعالیت جبران نمود.
هزینه هایی که در حین هر عملیات با آن مواجه هستید شامل هزینه اخذ مجوز، انتخاب پرنده مناسب، برنامه ریزی پرواز، نیروی انسانی، معرفی فعالیت خود به دیگران، بیمه حوادث و … خواهدبود.
مهمترین مواردی که در انتخاب یک پهپاد مناسب باید مورد توجه قرار بگیرد؛ عمر باتری، کیفیت عکس برداری، سنسورهای مورد استفاده، قابلیت هایی که برای هدایت ارائه می دهد و … است.
معمولا وابسته به هدف از نقشه برداری، دقت و فواصل کانونی مورد نیاز برای انجام عملیات می توان بهترین پهپاد را انتخاب کرد اما برای انتخاب بهترین پهپاد نقشه برداری مناسب با نیازتان در بازار فعلی می توانید روی لیست زیر حساب باز کنید:
DJI phantom4 pro
https://www.dji.com/phantom-4-pro
DJI mavic2 pro
https://www.dji.com/mavic-2/info#specs
DJI lnspire 2
autel robotics Evo
DJI spark
اگر شما یک مهندس تازه کار هستید حتما دوست دارید بدانید که درآمد نقشه برداری با پهپاد چقدر است؟
پس در این بخش از نوشته بیشتر در مورد این موضوع صحبت میکنیم.
قبل از هر چیز باید بدانید که یکی از فاکتورهای مهم در تعیین قیمت نقشه برداری با پهپاد میزان تجربه فرد نقشه بردار است، بنابراین در سال های ابتدایی سعی کنید به دقت یاد بگیرید و تجربه کسب کنید.
پس از اینکه به درستی توانستید یک پروژه را مدیریت کنید وقت آن رسیده تا کارهای ارجاعی به سمت خود را قبول کنید، پس به یاد داشته باشید که حتما لیستی از شرح خدمات نقشه برداری با پهپاد که قرار است ارائه دهید و هزینه هایی که برای شما دارد تهیه کنید، تا در محاسبه هزینه نهایی با مشکل روبرو نشوید.
در فرآیند محاسبه قیمت نقشه برداری با پهپاد حتما در نظر داشته باشید که خدماتی که ارائه می دهید حتما متناسب با مبلغی باشد که پیشنهاد نموده اید.
قبل از شروع فعالیت بعنوان یک نقشه بردار که خدمات نقشه برداری با پهپاد را ارائه می دهد، باید دوره های آموزشی کار اب این سنجنده ها و همچنین مجوز پرواز را دریافت کنید و به عنوان یک خلبان هواپیمای بدون سرنشین وارد بازرا کار شوید.
این دوره ها توسط سازمان ها و شرکت های مختلفی ارائه می شوند و شما می توانید با جستجوی عبارت دوره نقشه برداری با پهپاد در گوگل به لیستی از سازمان های ارائه دهنده این دوره ها دسترسی داشته باشید.
نقشه برداری با پهپاد به عنوان یک تکنولوژی نوین دارای مزایای فراوانی از جمله سرعت و کارایی، دقت بالا، هزینه کمتر، دسترسی به مناطق صعب العبور، تنوع در نرم افزارهای مورد استفاده، بهبود ایمنی و… در مقایسه با روشهای سنتی نقشهبرداری میباشد.
پهپادها در انواع مناطق و صنایع مختلف قابل استفاده هستند. از مزیت این نوع گیرنده ها به همین موضوع می توان اشاره کرد که حتی امکان استفاده در مناطق صعب العبور که برای ورود به آن برای انسان ممکن نیست (مانند مناطق کوهستانی شدید و یا حتی آثار تاریخی) را نیز فراهم میکنند.
یک پهپاد خوب را می توان از عمر باتری آن، ویژگی های برد، سنسورهایی که در آن استفاده شده است (مثل IMU و GPSآن)، قیمت، گارانتی، مقاومت در برابر موانع هوایی، کیفیت دوربین و … شناخت.